Το ξέρατε ότι:

Η καλλιέργεια των οσπρίων χάνεται, όχι απλώς στα βάθη των αιώνων αλλά στα βάθη των χιλιετιών. Η αρχή της εντοπίζεται στο 8.000 π.Χ. και τα πρώτα όσπρια που βρέθηκαν στο πιάτο εκείνων των προϊστορικών ανθρώπων, φαίνεται πως ήταν οι φακές και τα κουκιά.

Θα έχετε ακούσει για τον βασιλιά Πρίαμο και τους θησαυρούς του. Βάζουμε όμως στοίχημα ότι δεν θα έχετε ακούσει πως ανάμεσα στους θησαυρούς του Πριάμου βρίσκονται και τα όσπρια.

Εμείς εμπνεόμαστε από την αρχαιότητα και δίνουμε ονόματα αρχαίων στα παιδιά μας. Οι αρχαίοι όμως εμπνέονταν από τα όσπρια! Μεγάλες οικογένειες της Ρώμης είχαν ονόματα με προέλευση οσπρίων, όπως Pisolus (από τη λατινική ονομασία για τις φακές) και Cicero (από τη λατινική ονομασία για τα ρεβίθια)! Ο κ. Φακής και ο κ. Ρεβύθης, δηλαδή.

Στον Μεσαίωνα, το κρέας αποτελούσε είδος πολυτελείας. Ευτυχώς όμως, τα όσπρια κάλυπταν σε μεγάλο βαθμό το κενό του, ικανοποιώντας τις διατροφικές ανάγκες του πληθυσμού. Ήταν το «κρέας των φτωχών», όπως λεγόταν.

Τι γεμίζει το καλάθι της νοικοκυράς χωρίς ν’ αδειάζει το πορτοφόλι; Τα μόνα που μπορούν να περηφανευτούν ότι το καταφέρνουν είναι τα όσπρια. Όσο οικονομικά είναι όμως στην τιμή, τόσο πολύτιμα είναι ως προς τη διατροφική τους αξία.

Με τόσα καλά, ήταν αδύνατο να μην κερδίσουν σημαντική θέση στην ελληνική παραδοσιακή διατροφή. 

Η οικογένεια των οσπρίων έχει μεγαλώσει γενιές και γενιές. Σ’ αυτήν ανήκουν αγαπημένα μας τρόφιμα, όπως:

• Οι φακές
• Τα φασόλια
• Τα ρεβίθια
• Η φάβα (το μοναδικό όσπριο με ονομασία Π.Ο.Π.!)
• Οι  διαφορετικές ποικιλίες των παραπάνω

Ας βάλουμε στο μικροσκόπιο αυτό το διατροφικό θησαυρό. Τα όσπρια μας προσφέρουν:

Πρωτεΐνη:

Σε σχέση με άλλες κατηγορίες τροφίμων, όπως τα λαχανικά ή τα δημητριακά, τα όσπρια αποτελούν ίσως την καλύτερη  φυτική πηγή πρωτεΐνης. Ωστόσο, οι πρωτεΐνες των οσπρίων θεωρούνται χαμηλής βιολογικής αξίας, δηλαδή δεν έχουν την ίδια ποιότητα με αυτές του κρέατος.

Αυτό όμως διορθώνεται. Τα όσπρια μπορούν να μας προσφέρουν πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας.

Λίγα και «καλά» λιπαρά:

Πάχυνε ποτέ κανείς με φασολάδα και φακές; Μόνο σε ταινία φαντασίας! Τα όσπρια είναι φτωχά σε λίπος και αυτό προέρχεται κυρίως από μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, τα γνωστά και ως «καλά» λιπαρά. 

Φυτικές ίνες:

Τα όσπρια θεωρούνται εξαιρετική πηγή φυτικών ινών. Μάλιστα, περιέχουν δύο τύπους φυτικών ινών:

1. τις αδιάλυτες, που συμβάλλουν στην κινητικότητα του εντέρου
2. τις διαλυτές, που φαίνονται πως μειώνουν τα επίπεδα χοληστερόλης

Βιταμίνες:

Το μόνο σύμπλεγμα με θετικό πρόσημο, είναι το σύμπλεγμα βιταμινών Β. Αυτό απαντάται κατά κύριο λόγο και στα όσπρια και συμβάλλει στην ομαλή λειτουργία του μεταβολισμού αλλά και του νευρικού συστήματος. Σε μικρότερες ποσότητες, περιέχονται οι αντιοξειδωτικές βιταμίνες Α, C και Ε, που ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού μας και μας κρατούν νέους μέσα κι έξω! Άμα είσαι νέος από μέσα, φαίνεται και απέξω, άλλωστε!

Μέταλλα-ιχνοστοιχεία: 

Όπως ίσως έχετε ξανακούσει, τα όσπρια περιέχουν  σίδηρο σε σημαντικές ποσότητες. Ωστόσο, ο μη αιμικός σίδηρος, που περιέχεται σε φυτικά τρόφιμα, όπως τα όσπρια, απορροφάται μόνο σε ποσοστό 5-8% από τον οργανισμό μας. Τα όσπρια περιέχουν και κάλιο, το οποίο συμβάλει στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, ενώ στην πλειοψηφία τους περιέχουν και ποσότητες φωσφόρου, μαγνησίου και ασβεστίου, που συμβάλλουν στην οστική υγεία.