Λιπαρά: Tι είναι τα κορεσμένα λιπαρά; Ποιος ο ρόλος τους στην υγεία και πού τα συναντάμε.

Λιπαρά: Tι είναι τα κορεσμένα λιπαρά; Ποιος ο ρόλος τους στην υγεία και πού τα συναντάμε.

Τα κορεσμένα λιπαρά είναι απλά μόρια λίπους που δεν έχουν διπλούς δεσμούς μεταξύ των μορίων ατόμων άνθρακα επειδή είναι κορεσμένα με μόρια υδρογόνου… θα έλεγε ο δάσκαλος χημείας.

Επειδή όμως για τους περισσότερους από  εμάς, η χημεία δεν είναι το δυνατό μας σημείο, αφήνουμε τις χημικές ενώσεις για την τάξη κι έχουμε στο μυαλό μας τον παρακάτω κανόνα για τα κορεσμένα λιπαρά:

  1. Είναι συστατικά-και πιο συγκεκριμέναλιπαρά οξέα που βρίσκονται κατά κύριο λόγο σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης  
  2. Συνήθως είναι στερεά σε θερμοκρασία δωματίου όπως και τα trans λιπαρά.

Απλό και κατανοητό.

Ας δούμε τώρα ποιος ο ρόλος των κορεσμένων λιπαρών στην υγεία και τι προκαλούν:

  • «Κακή» χοληστερόλη. Αυτός ο όρος πλανάται σαν μπαμπούλας πάνω απ’ το κεφάλι μας και είναι ο βασικός λόγος που τα κορεσμένα λιπαρά θεωρούνται «κακά» λιπαρά για την υγεία μας: η κατανάλωσή τους έχει συνδεθεί με αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης -και πιο συγκεκριμένα της LDL- ή όπως οι περισσότεροι τη γνωρίζουν, της «κακής» χοληστερόλης.
  • Επειδή ακριβώς ανεβάζουν την «κακή» χοληστερόλη, η κατανάλωσή τους έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων και εγκεφαλικού επεισοδίου.

Πόσα κορεσμένα λιπαρά συστήνεται να καταναλώνουμε;

Για όλους τους παραπάνω λόγους, πρέπει να είμαστε εξαιρετικά προσεκτικοί ως προς το πόσα κορεσμένα λιπαρά καταναλώνουμε. Σύμφωνα με τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO), οι θερμίδες που προέρχονται από κορεσμένα λιπαρά δεν πρέπει να ξεπερνούν το 10% της συνολικής ημερήσιας ενεργειακής μας πρόσληψης.

Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Ελάτε να κάνουμε την προσομοίωση: αν υποθέσουμε ότι χρειάζεται να καταναλώνεται περίπου 2000 θερμίδες την ημέρα, τότε οι θερμίδες που προέρχονται από κορεσμένα λιπαρά δεν πρέπει να είναι περισσότερες από 200.

Θέλετε να βρείτε πόσα γραμμάρια λιπαρών σας αναλογούν; Θυμηθείτε τον κανόνα, ότι 1 γραμμάριο λίπους δίνει 9 θερμίδες. Άρα, σ’ ένα διαιτολόγιο 2000 θερμίδων αναλογούν 22 γραμμάρια κορεσμένων λιπαρών την ημέρα.

Σας φαίνονται πολλά; Δεν είναι. Μια ταπεινή φέτα (30γρ.) τυρί του τοστ, μια φέτα gouda για παράδειγμα, αποδίδει 5 γραμμάρια κορεσμένων λιπαρών.

Με άλλα λόγια, μέχρι να πείτε «κορεσμένα», θα έχετε φάει όλα τα γραμμάρια που σας αναλογούν χωρίς να το έχετε καταλάβει. Και μάλλον γι’ αυτό, συχνά την πατάμε και τρώμε περισσότερα λιπαρά απ’ όσα μας αναλογούν.

Για να περιορίσουμε τα κορεσμένα λιπαρά της διατροφής μας πρέπει πρώτα να ξέρουμε σε ποια τρόφιμα και ροφήματα τα συναντάμε. Και κάπου εδώ αρχίζει… το κρυφτό. Το ότι τα κορεσμένα λιπαρά βρίσκονται κατά κύριο λόγο σε ζωικά προϊόντα, είναι το ευρέως γνωστό και φανερό. Στην πραγματικότητα, όμως, τα κορεσμένα λιπαρά κρύβονται κι αλλού. Ας δούμε τις πηγές τους πιο αναλυτικά:

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΚΟΡΕΣΜΕΝΩΝ ΛΙΠΑΡΩΝ

  1. κρέας:

 

  • χοιρινό
  • μοσχάρι
  • αρνί
  • πουλερικά
  • επεξεργασμένα κρέατα (π.χ. αλλαντικά, λουκάνικα) κλπ.
  1. γαλακτοκομικά προϊόντα που παρασκευάζονται από πλήρες ή ημιαποβουτυρωμένο γάλα:

 

  • βούτυρο
  • κρέμα γάλακτος
  • τυρί
  • γιαούρτι κλπ.
  1. τρόφιμα φυτικής προέλευσης:

 

  • καρύδα (και λάδι καρύδας
  • φοινικέλαιο
  • φοινικοπυρηνέλαιο

 

  1. άλλα τρόφιμα όπως γλυκά, σφολιάτες, τηγανητά κτλ